
Wij hebben van diverse programma's ook lesmateriaal beschikbaar ter download. Hieronder vind je deze per thema/programma in het overzicht.
Deze lessen kun je als leerkracht zelf verzorgen met de uitgebreide instructies in de docent-handleiding.
Lesprogramma naar veerkracht en weerbaarheid bij kinderen
Sommige kinderen kunnen beter omgaan met tegenslagen en stress dan andere kinderen: ieder kind is verschillend. Is een kind in staat om snel te schakelen als zijn omgeving er tijdelijk even anders uitziet dan we gewend zijn? Wat maakt het ene kind nu veerkrachtiger dan het andere kind?

Veerkracht is in onze maatschappij steeds harder nodig. Stress bij jongeren begint soms al op de basisschool en neemt vaak toe in het middelbaar en vervolgonderwijs. Door op vroege leeftijd al aandacht te besteden aan veerkracht, kan stress verminderd worden. Weerbaarheid gaat over de mate waarin een leerling zich goed kan aanpassen bij tegenslagen, zoals 鈥榝alen鈥, een slecht cijfer krijgen of onzekerheden in vriendschappen. Belangrijke vaardigheden voor de leerlingen zijn: omgaan met emoties, het hebben van zelfvertrouwen en optimistisch denken.
Het lespakket
- Uw leerlingen leren meer over stress en veerkracht, en hoe ze hier in hun dagelijks leven mee om kunnen gaan. Wat houden stress en veerkracht nu eigenlijk in?
- De kinderen leren wat de (effectiviteit van de) weerbaarheidsstrategie毛n zijn die ze zelf toepassen en ontdekken zij hoe zij (beter) kunnen omgaan met problemen in het dagelijks leven, zodat zij sterker in hun schoenen staan. Op deze manier heeft dit een positief resultaat op groepsdynamiek en het zelfvertrouwen van de klas.
- De leerlingen maken op een speelse manier kennis met het doen van onderzoek middels de methodiek van onderzoekend leren.
Gratis lesmateriaal voor in de klas
Het lesmateriaal voor les- en onderzoeksactiviteiten voor 4 lessen van een uur kunt u hieronder downloaden. Tijdens de lessen brengen uw leerlingen in kaart hoe zij omgaan met moeilijke situaties en de weerbaarheid die hierbij komt kijken. Aan de hand van bijv. mini-onderzoekjes, interviews en groepsdiscussies ontwikkelen de kinderen een goede definitie van veerkracht en brengen zij in kaart hoe zij en hun leeftijdsgenoten omgaan met stress.
Praktische informatie
Lesduur | 4 lessen a 1 uur. De lessen worden door de eigen docent verzorgd. De materialen kunt u hier gratis downloaden. |
Doelgroep | Groep 6, 7 en 8 |
Wij vinden
Omgaan met anderen is belangrijk om je goed te voelen. Wat hebben kinderen daarvoor eigenlijk nodig om zich heen? Dit bepalen volwassenen meestal maar kinderen weten dit zelf natuurlijk het beste. Komt dit eigenlijk wel overeen? Tijdens deze lessen worden de leerlingen onderzoekers en komen jullie hier samen met de klas achter!
Download hier het gratis lespakket en verzorg drie lessen om kinderen kennis te laten maken met onderzoek doen.
Doelgroep: bovenbouw primair onderwijs.
Duur: 3 lessen van ca een uur
Kosten: gratis downloadbaar lesmateriaal

Waarom is dit lespakket nuttig?
- Sinds 2020 is Wetenschap & Techniek een verplicht onderdeel in het curriculum van school. Door dit project aan te bieden, maken de leerlingen kennis met onderzoekend leren.鈥
- Leerlingen krijgen meer inzicht in hun sociale omgeving en wat ze nodig hebben om zich goed te voelen.
- Scholen krijgen inzicht in hoeverre de stem van hun leerlingen al meegenomen wordt in lokaal beleid en worden ge茂nspireerd hier iets mee te doen, gebaseerd op idee毛n van leerlingen.鈥
De inhoud van de lessen鈥
Het project bestaat uit drie lessen: twee voorbereidende lessen en een onderzoeksles.鈥
- In les A leren leerlingen meer over wat een sociale omgeving is. Deze les helpt om de leerlingen voor te bereiden op het project.
- In les B gaan de leerlingen het onderzoek voorbereiden in groepjes van zes. Aan de hand van de placematmethode brengen zij in kaart wat zij belangrijk vinden in hun sociale omgeving. Op basis van deze inventarisatie per groepje stellen zij een top 5 vast in de vorm van een klas top 5. De leerlingen nodigen vervolgens per groepje een sleutelfiguur uit voor de onderzoeksles.
- Onderzoeksles; Gedurende de onderzoeksles worden de volgende onderdelen doorlopen:鈥
路 Sleutelfiguren interviewen (online, op een externe locatie of op school): leerlingen interviewen in groepjes enkele volwassenen, de zogenoemde sleutelfiguren (denk aan: ouders, docenten, de schooldirecteur, de wijkagent, sportverenigingen, buurtbewoners, beleidsmakers, de burgemeester of misschien zelfs wel een minister) aan de hand van de klas top 5 die zij hebben opgesteld in de voorbereidende les.鈥
路 Gegevens verwerken: leerlingen vergelijken de rangorde van de klas top 5 met de rangorde van de lijsten van de sleutelfiguren, brengen verschillen en overeenkomsten in kaart en denken na over wat deze verschillen betekenen.鈥
路 Conclusie presenteren: leerlingen maken de verzamelde gegevens op creatieve manieren inzichtelijk door na te denken hoe verschillen of overlap gevisualiseerd kunnen worden.鈥
Benodigdheden
Alle materialen die bij het lespakket horen zijn hier te downloaden.
- PowerPoint presentaties behorend bij de lessen (gebruik deze als docent om de 3 kessen te verzorgen.
- Resultatenposter: print er 6 per klas (1 per groepje)
- Placemat: print er 6 per klas (1 per groepje)
- Stemposter: print er 1 per klas
- Uitnodiging: print er 12 per klas (2 per groepje)
- Werkboekjes: print er 1 per leerling
Dit lespakket is tot stand gekomen na 鈥淎lle Scholen Verzamelen鈥 georganiseerd door alle鈥疻etenschapsknooppunten鈥痸an Nederland. In 2022 is een deel van dit lespakket gebruikt voor een鈥痗itizen science onderzoek, speciaal gericht op kinderen. Dit betekent dat onderzoekers van de universiteit, Yara Toenders en Karlijn Hermans de hulp inschakelde van kinderen uit het hele land, om samen de onderzoeksvraag op te lossen. Leerlingen in groep 7 en 8 uit heel Nederland hebben gezamenlijk op 茅茅n dag data verzamelen voor een echt wetenschappelijk onderzoek.鈥疊ekijk hier de terugblik: . Benieuwd naar het thema van 鈥淎lle scholen verzamelen鈥 voor dit jaar? Bekijk het aanbod via:
Downloads
- Docentenhandleiding ASV pdf, 25.49 MB
- Leerlingboekjes ASV pdf, 1.16 MB
- placemat_asv pdf, 235.77 kB
- resultatenposter_asv pdf, 761.64 kB
- stemposter_asv pdf, 436.72 kB
- Powerpoint onderzoeksles-met-filmpje ppt, 16.57 MB
- Powerpoint Wij vinden! Les A ppt, 14.04 MB
- Powerpoint Wij vinden! Les B ppt, 20.63 MB
Kinderen groeien op in een snel veranderende, interactieve digitale samenleving. Dat roept belangrijke vragen op: Wat maken de kinderen online mee? Hoe gaan kinderen om met hun online wereld? Waar lopen ze tegenaan? En 鈥 misschien wel het belangrijkst 鈥 hoe kunnen ze zich digitaal weerbaar gedragen?
Escape Your Screen is een interactieve les voor groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs die het gesprek opent over de online wereld van kinderen. Met behulp van een praktische gesprekstool en een webapp worden leerlingen actief betrokken bij het verkennen van hun online wereld - inclusief het onthullen van hun percepties, uitdagingen, oplossingen en behoeften. Het open gesprek dat hieruit voorkomt, geeft de leerkracht waardevolle inzichten in wat kinderen online meemaken en hoe zij hen kunnen ondersteunen om op te groeien tot gelukkige, gezonde en slimme mediagebruikers.
Wat kan je met Escape Your Screen?
Escape Your Screen bestaat uit een werkblad en een webapp. De webapp bestaat uit twee onderdelen:
- een klassikaal deel voor op het digibord
- en een deel wat gedaan wordt in tweetallen of drietallen op een tablet of laptop.
In het klassikale gedeelte vind je instructies en pollvragen die je samen met de klas invult. Deze polls helpen om het gesprek op gang te brengen en in te checken met de klas na elke activiteit. Ze vormen een laagdrempelige manier om ervaringen uit te wisselen en samen te reflecteren.
Het gedeelte wat de leerlingen in subgroepen doen bevat gespreksstarters en escape- puzzels. Deze opdrachten moedigen kinderen aan om hun online ervaringen te delen, stimuleren het nadenken over hun online uitdagingen en daarbij passende oplossingen.
Naast het groepsgesprek doorlopen de leerlingen ook een individueel proces. Tijdens de les werken ze aan hun persoonlijke Escape Plan 鈥 een werkblad dat ze erbij houden en gaandeweg steeds verder invullen. Aan het einde van de les hebben ze een concreet actieplan waarmee ze hun online uitdagingen effectief kunnen aanpakken en met wat ze nodig hebben van hun (sociale) omgeving zoals ouders, leerkrachten, vrienden of online platformen.

Voorbereiding
Ter voorbereiding is het van belang dat de leerkracht de webapp opent via en naar de 鈥榣eerkracht鈥 pagina rechts bovenin gaat. Hier staat de leerkrachthandleiding met alle informatie die een leerkracht nodig heeft ter voorbereiding: de leerdoelen, een overzicht van de les, de benodigde voorbereidingen, tips voor een soepel verloop van de les en richtlijnen voor het inspelen op de uitkomsten van de les.
Wanneer inzetten?
Deze les biedt ondersteuning voor leerkrachten en andere professionals die in gesprek willen gaan met kinderen over hun online wereld en hen handvatten willen geven om zich digitaal weerbaar te gedragen. De les geeft inzicht in:
- De online ervaringen van de kinderen.
- De online uitdagingen die zij tegenkomen.
- De acties die ze kunnen uitvoeren om met deze uitdagingen om te gaan.
- De hindernissen die zij tegenkomen om deze acties uit te voeren.
- Hoe de (sociale) omgeving van de kinderen kan helpen om deze hindernissen te overwinnen.
Escape Your Screen empowered en ondersteunt kinderen en hun directe omgeving om in gesprek te gaan over en om te kunnen gaan met hun online uitdagingen 鈥 vandaag en in de toekomst!
Heb je vragen over bovengenoemde programma's? Of heb je feedback op de hierboven aangeboden materialen? Dan ontvangen wij deze graag op wetenschapsknooppunt@eur.nl